เมื่อวันที่ 6 ก.พ. 2566 เวลา 10.00 น. ที่ผ่านมา นายสมควร ใจซื่อ นายอำเภอสังคม พร้อมด้วยเจ้าหน้าที่ฝ่ายปกครอง ทหาร ตำรวจ ศุลกากร ผู้นำท้องถิ่น นำสื่อมวลชนลงพื้นที่บริเวณ ท่าทราย บริษัท พันธมิตรค้ากรวดทราย 254 จำกัด บ้านปากโสม ต.ผาตั้ง อ.สังคม จ.หนองคาย เพื่อตรวจสอบทรายที่นำเข้าจาก สปป.ลาว และทรายที่ขุดลอก หลังมีการร้องเรียนจากผู้ประกอบการสัมปทานบ่อทราย ตามมาตรา 9 สงสัยเป็นทรายที่นำเข้าไม่ถูกต้องขอให้มีการหยุดดำเนินการ และตรวจสอบให้เกิดความชัดเจนก่อน สำหรับผู้ประกอบการขอนำเข้าทรายจาก สปป.ลาว ที่ได้รับอนุญาต มีจำนวน 3 ราย ในพื้นที่อำเภอสังคม อำเภอโพนพิสัย และอำเภอรัตนวาปี จังหวัดหนองคาย
จากการลงพื้นที่ได้มีตัวแทนผู้ประกอบการฯ นำเจ้าหน้าที่เดินตรวจสอบ พบมีทรายจำนวนมาก กองอยู่บริเวณริมฝั่งแม่น้ำโขง จำนวน 2 กอง ทรายกองที่ 1 เป็นทรายที่นำขึ้นจากการขุดร่องน้ำให้เรือสามารถแล่นเข้ามาได้ โดยมีการปักป้ายว่า “กองวัสดุจากการขุดลอก” และป้าย “ใบอนุญาตให้ขุดลอกร่องน้ำทางเรือเดินบริเวณหน้าท่าเทียบเรือ เลขที่ 33/2566” ไว้หน้ากองทราย และทรายกองที่ 2 เป็นทรายที่นำเข้าจาก สปป.ลาว ซึ่งมีรถแม็คโฮ กำลังตักทรายใส่รถบรรทุก ส่วนในแม่น้ำโขงพบเรือดูดทราย จำนวน 1 ลำ จอดอยู่ดอนกลางแม่น้ำโขงฝั่ง สปป.ลาว และเรือบรรทุกทรายอีก 2 ลำ อยู่ร่องน้ำฝั่งไทย
ผู้ประกอบการนำเข้าทราย กล่าวว่า ทรายที่นำขึ้นมาจากการขุดร่องน้ำ จะไม่นำออกไปใช้ประโยชน์หรือจำหน่ายแต่อย่างได นอกจากส่วนราชการที่มีความจำเป็น และต้องการทรายเพื่อนำไปใช้ประโยชน์สาธารณะหรือประโยชน์ทางราชการ ผู้ประกอบการจะต้องดำเนินการตามกฎหมาย และระเบียบอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง ส่วนทรายที่นำเข้าจาก สปป.ลาว เป็นทรายที่นำเข้าอย่างถูกต้องทุกขั้นตอน โดยมีเอกสารยื่นคำร้องต่อศุลกากรหนองคาย ซึ่งได้รับอนุญาตให้ดำเนินการ โดยมีหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้เข้าไปตรวจสอบ ส่วนการนำเรือออกไปบรรทุกทรายและดูดทราย ก็จะมีการแจ้งพิกัดให้เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้องได้รับทราบทุกครั้ง
ส่วนเจ้าหน้าที่ศุลกากรหนองคาย กล่าวว่า ผู้ประกอบการรายดังกล่าว ได้ยื่นเอกสารการขอนำเข้าทราย เอกสารคู่ค้าผู้ได้รับสัมปทานฝั่งลาว เอกสารการซื้อขาย และเอกสารอื่นครบถ้วน โดยมีการอนุญาตเป็นห่วง ๆ ไป พร้อมทั้งมีหนังสือแจ้งหน่วยงานในจังหวัด อำเภอ ตำรวจ กกล. นรข. และกรมเจ้าท่าในพื้นที่ เข้าไปตรวจสอบตามอำนาจหน้าที่ และอนุญาตให้ดำเนินการได้
ด้านผู้ประกอบการสัมปทานบ่อทราย ตามมาตรา 9 กล่าวว่า ตนเชื่อว่า การนำเข้าทรายจาก สปป.ลาว มาในพื้นจังหวัดหนองคาย เป็นการนำเข้าที่ไม่ถูกต้อง จึงต้องการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าไปตรวจสอบและขอให้หยุดดำเนินการนำเข้าทรายไว้ก่อน จนกว่าการตรวจสอบจะมีความชัดเจน อีกทั้งตนไม่เห็นด้วยกับการที่จะต้องนำเข้าทรายจาก สปป.ลาว เนื่องจากประเทศไทยมีทรายเป็นจำนวนมาก ซึ่งมุมมองของผู้ประกอบการเชื่อว่า อาจสร้างความเสียหายระดับประเทศได้ จริงแล้วต้องไปแก้ข้อกำหนดทางด้านเทคนิคเกี่ยวกับการดูดทรายตามแม่น้ำโขงและแม่น้ำเหือง ในการประชุมไทย-ลาว ที่เมืองพัทยา ปี 2551 ซึ่งทางประเทศไทยบังคับใช้มาโดยตลอด ซึ่งทำให้ผู้ประกอบการดูดทรายของไทย ตามมาตรา 9 เริ่มปิดตัวลง และจะหมดไปในที่สุด เห็นควรมีการประชุมอนุกรรมการ ไทย-ลาว เพื่อแก้ข้อกำหนดทางด้านเทคนิคเกี่ยวกับการดูดทรายตามแม่น้ำโขงและแม่น้ำเหือง ที่เมืองพัทยา ปี 2551 ผู้ประกอบการดูดทรายจึงจะสามารถดูดทรายตาม มาตรา 9 แห่งประมวลกฎหมายที่ดินได้ ซึ่งจังหวัดหนองคายก็จะไม่ขาดแคลนทราย และราคาถูกกว่าการนำเข้า
