ชาวบ้านสามหมู่บ้านในตำบลนาข่า อ.ท่าบ่อ จ.หนองคาย จัดพิธีกรรมเลี้ยงปู่ตา

หนองคาย – ชาวบ้านสามหมู่บ้านในตำบลนาข่า อ.ท่าบ่อ จัดพิธีกรรมเลี้ยงปู่ตา ประเพณีที่เคยปฏิบัติมาในอดีต ตั้งแต่ย้ายมาตั้งบ้านเรือนกว่า 100 ปีที่ผ่านมา

       วันนี้(18 เม.ย. 2561) ที่ศาลดอนปู่ตา(ปู่วงคำจันทร์) หมู่ที่ 1 บ้านกวด ตำบลนาข่า อำเภอท่าบ่อ จังหวัดหนองคาย ชาวบ้านสามหมู่บ้าน ประกอบด้วย หมู่ที่ 1 บ้านกวด หมู่ที่ 2 บ้านโคกสว่าง และหมู่ที่ 8 บ้านโคกถาวร ตำบลนาข่า อำเภอท่าบ่อ กว่า 500 คน ได้ร่วมกันจัดพิธีกรรมเลี้ยงปู่ตา(ปู่วงคำจันทร์) ตามประเพณีที่เคยปฏิบัติมาในอดีต ตั้งแต่ย้ายมาตั้งบ้านเรือนกว่า 100 ปีที่ผ่านมา โดยมี นายศรัณย์ศักด์ ศรีเครือเนตร นายอำเภอท่าบ่อ ได้ร่วมพิธีกรรมด้วย

      

       ซึ่งการเลี้ยงปู่ตาจะจัดกันทุกปีในแรกเข้าสู่เดือน 6 ข้างขึ้นวันพุทธ โดยพิธีกรรมจะนำโดยผู้ที่เลี้ยงปู่ตาที่เรียกกันว่า " จ้ำ" หรือนางทรง ทำพิธีไหว้วานหรือเชิญปู่ตามารับของบวงสรวง โดยมีเสียงแคน พิณ และกลองยาวมาตีให้จังหวะ เพื่อจ้ำและนางเทียมได้ร่ายรำหน้าศาลปู่ตาด้วย และชาวบ้านก็จะนำสิ่งของที่จะต้องมาเลี้ยงปู่ตา มีข้าวสุก ธูปเทียน หญ้าคามัดเท่าจำนวนสัตว์เลี้ยงของตน ส่วนใครที่จะบวงสรวงก็จะนำเหล้า ไก่ครัวเรือนละ 1 ตัวมาร่วมพิธี รวมแล้วมีไก่ที่สุกแล้วกว่า 300 ตัว พร้อมจุดบั้งไฟถวาย

      จากนั้น " จ้ำ" พร้อมนางเทียม และชาวบ้าน ได้นำพาบูชา หรือพาคาย ออกเดินเท้าประมาณ 1 กิโลเมตร ไปยังดอนปู่หนองกวด ที่อยู่ปากทางเข้าหมู่บ้าน เพื่อทำพิธีกรรมเลี้ยงปู่หนองกวด ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่ชาวบ้านจะจับจ้องดูท่าทางของนางเทียมที่กำลังร่ายรำ ชาวบ้านที่มีโทรศัพท์มือถือก็จะหยิบขึ้นมาบันทึกภาพเอาไว้ เพื่อที่จะเก็บไว้ดูท่าทางของนางเทียมบอกถึงอะไร หรือเลขอะไรเพื่อเสี่ยงโชค

        นายประกอบ มีใจใส กำนันตำบลนาข่า กล่าวว่า ประเพณีเลี้ยงปู่ตานี้จะจัดขึ้นในวันเดียวกันทั้งสองศาลท้ายบ้าน(ปู่วงคำจันทร์) หัวบ้าน(ปู่หนองกวด) ตามความเชื่อของชาวบ้านว่า เป็นประเพณีสำคัญที่จำเป็นที่ขาดไม่ได้ ถ้าปีใดไม่ได้เลี้ยงปู่ตาทั้งสอง หากเกิดเหตุเภทภัยขึ้นแก่ชาวบ้าน มักเชื่อว่าเป็นเพราะไม่ได้เลี้ยงปู่ตา จึงได้พากันจัดประเพณีสืบกันมาตราบจนถึงทุกวันนี้ โดยจะจัดขึ้น 1 ปีมี 1 ครั้งในแรกเข้าสู่เดือน 6 ข้างขึ้นวันพุทธ ก่อนถึงบุญประเพณีหรือบุญบั้งไฟตะไล  พิธีกรรมเลี้ยงศาลปู่ตา สิ่งศักดิ์สิทธิ์ประจำหมู่บ้าน เป็นประเพณีที่ชาวบ้านทั้งสามหมู่บ้านปฏิบัติสืบทอดกันมาหลายชั่วอายุคนกว่า 100 ปี

       สำหรับพิธีเลี้ยงศาลปู่ตา เริ่มขึ้นตั้งแต่เช้าตรู่ ชาวบ้านจะช่วยกันจัดเตรียมเครื่องเซ่นไหว้ ซึ่งประกอบด้วยไก่ ไข่ไก่ อาหารคาวหวาน เหล้า หมากพลู ผ้าแพร ดอกไม้ ธูป เทียน หญ้าคามัดเท่าจำนวนสัตว์เลี้ยงของตน  โดยจ้ำหรือนางทรงจะเสี่ยงทาย โดยเลือกไข่ไก่ที่ต้มสุกแล้วมาวางไว้ที่ฝ่ามือ ท่าไข่ไก่ตั้งขึ้นแสดงว่าฝนตกดี พืชผลผลิตทางการเกษตรเจริญงอกงาม และหมู่บ้านสงบสุข และยังเป็นการแสดงความเคารพ ที่ชาวบ้านทำเป็นประจำทุกปี โดยเชื่อว่าสิ่งศักดิ์สิทธิ์จะช่วยปกป้องรักษา ไม่ให้เกิดเหตุร้ายในหมู่บ้าน และยังขอให้ฝนฟ้าตกต้องตามฤดูกาล  หลังจากเสร็จสิ้นพิธี ชาวบ้านจะนำไก่ที่เซ่นไหว้มาแบ่งกันกิน โดยเชื่อว่าจะมีสุขภาพแข็งแรง และมีโชคมีลาภตลอดปี.